พอไม่มีงานทำก็เครียด แต่พอได้ทำงานก็เครียดเหมือนเดิม หลายคนทำงานไปนานๆ ก็อาจเกิดปัญหาเบื่องาน เบื่อระบบ เบื่อคน หรือไม่อยากทำงานออฟฟิศแล้ว แต่จะมีสาเหตุ และวิธีแก้อย่างไรบ้าง มาดูแลสุขภาพจิตสำหรับคนวัยทำงานกันได้ในบทความนี้!
Table of Contents
ทำความเข้าใจ ภาวะเบื่องาน คืออะไร?
ภาวะเบื่องาน หรืออาการเบื่องาน (Boreout Syndrome) เป็นอาการเบื่อหน่ายจากการทำงานจนอยากจะลาออก เนื่องจากมีหน้าที่รับผิดชอบงานน้อยเกินไป เนื้องานไม่น่าสนใจ งานไม่มีความท้าทาย ทำงานแบบซ้ำไปซ้ำมา และงานไม่เหมาะสมกับความสามารถที่ตัวเองมีอยู่ ทำให้ไม่สามารถใช้ศักยภาพในการทำงานได้เต็มที่ จนเกิดเป็นความเบื่อหน่ายในการทำงาน จนไม่อยากทำงานในที่สุด ซึ่งภาวะเบื่องานจนอยากลาออก ก็มีผลกระทบรุนแรงต่ออารมณ์ และจิตใจพอๆ กับภาวะหมดไฟ (Burnout) เช่นกัน
สาเหตุที่ทำให้เกิดภาวะเบื่องาน
สาเหตุของการเบื่องานเกิดขึ้นได้หลายปัจจัยรอบตัว ทั้งเกิดได้จากตัวเราเอง ระบบ เพื่อนร่วมงาน และปัจจัยอื่นๆ ดังนี้
อาการหมดไฟ
หนึ่งในสาเหตุหลักที่ทำให้เกิดภาวะเบื่องานจนคิดที่อยากจะลาออก คือ อาการหมดไฟ หรือ Burnout เป็นภาวะการทำงานที่เกิดจากความเหนื่อยล้าทางร่างกาย อารมณ์ และจิตใจ จากการทำงานที่หนักเกินไปจนไม่มีเวลาพัก จากเวลาส่วนตัวที่เคยมี กลายเป็นมีแต่เรื่องงาน จนไม่ได้พักผ่อนอย่างเต็มที่ ทำให้มีอาการเครียดตลอดเวลา ขาดสมาธิ และขาดความกระตือรือร้นในการทำงาน ทำให้ประสิทธิภาพการทำงานลดลง บางคนอาจถึงขั้นไม่อยากตื่นนอน ไม่อยากลุกจากเตียง จนกลายเป็นความรู้สึกเบื่องาน ไม่อยากทำงาน ไม่มีความสุขกับการทำงาน และลามไปถึงความสุขอื่นๆ ด้วย
อาการหมดใจ
อาการหมดใจ หรือ Brownout เป็นอาการที่คนทำงานรู้สึกขาดแรงจูงใจในการทำงาน ไม่มีความกระตือรือร้นเหมือนก่อน มีแต่ความรู้สึกเฉยๆ และไม่อยากทำอะไรเลย สาเหตุเหล่านี้เอง ทำให้คนทำงานเกิดความรู้สึกเบื่องาน เบื่อเพื่อนร่วมงาน เพราะรู้สึกว่างานที่ทำอยู่ไม่สนุก หรือน่าสนใจเหมือนที่เคยเป็น จนกลายเป็นความรู้สึกของการทำงานไปวันๆ ขาดความรับผิดชอบในการทำงาน ฝืนทำเพื่อให้งานจบ โดยที่ไม่ใส่คุณภาพของงานว่าจะออกมาเป็นอย่างไร รวมถึงเริ่มปลีกตัวจากสังคม เพื่อนร่วมงาน และไม่ให้ความร่วมมือกับกิจกรรมต่างๆ ในองค์กร
ขาดเป้าหมายในการทำงาน
เมื่อเริ่มมีการตั้งคำถามกับตัวเองว่า งานที่ทำอยู่ทำไปเพื่ออะไร หรือทำไมต้องทำงานนี้ อาจเป็นสัญญาณเตือนว่ากำลังรู้สึกขาดเป้าหมายในการทำงาน เพราะเจอแต่งานซ้ำซาก เจอแต่งานเดิมๆ แทบทุกวัน จนรู้สึกว่าเป็นงานที่ไม่ท้าทาย และเป็นงานที่ไม่สามารถใช้ศักยภาพ หรือพัฒนาตัวเองได้อย่างเต็มที่ หากสะสมความรู้สึกแบบนี้ไปนานๆ ก็จะทำให้เกิดอาการเบื่องานออฟฟิศ หรือเบื่องานประจำที่ทำอยู่ได้
การอยู่ผิดที่ผิดทาง
ความรู้สึกของการอยู่ผิดที่ผิดทาง ที่ทำให้รู้สึกว่านี่ไม่ใช่ที่ของเราเลย หรือเราไม่ควรอยู่ตรงนี้ ก็ทำให้เกิดภาวะเบื่องานจนทำให้บางคนมีความคิดอยากจะลาออกได้เช่นกัน โดยลักษณะอาการของการอยู่ผิดที่ผิดทาง เช่น อยู่ไปสักพักแล้วรู้สึกว่าตำแหน่งงานไม่มีโอกาสเติบโต งานไม่ได้ตรงกับความสนใจ หรือทักษะการทำงานของเรา ก็ทำให้แรงจูงใจในการทำงานลดลง รวมถึงการถูกมองข้ามจากหัวหน้างาน เพื่อนร่วมงาน ที่ไม่ให้ความร่วมมือ ไม่ให้ความสนใจในการทำงาน ก็อาจทำให้บั่นทอนจิตใจ จนเกิดเป็นความรู้สึกเบื่อที่ทำงานได้เหมือนกัน
การทำงานอยู่ภายใต้ข้อจำกัด
สำหรับการทำงานภายใต้ข้อจำกัด ทั้งระยะเวลาการทำงาน เนื้อหาของงาน เพื่อนร่วมทีม รวมถึงสภาพแวดล้อมการทำงาน ก็เป็นปัจจัยหลักที่ทำให้ทำงานแล้วไม่มีความสุข รู้สึกเบื่อหน่ายกับการทำงาน เพราะมีอำนาจในการตัดสินใจงานน้อยลง หรือทำงานบางอย่างได้ไม่เต็มความสามารถ จนทำให้เกิดภาวะเบื่องานได้
การไม่มีปฏิสัมพันธ์กับคนรอบข้าง
อีกหนึ่งปัจจัยสำหรับคนทำงาน ที่เบื่องานประจำจนมีความรู้สึกอยากลาออก คือการที่ไม่ได้มีปฏิสัมพันธ์กับคนรอบข้าง เช่น การพูดคุย แลกเปลี่ยนความคิดเห็นกับเพื่อนร่วมงาน หรือหัวหน้างาน จนรู้สึกว่าตัวเราเองเหมือนค่อยๆ หายไปจากสังคมการทำงาน แน่นอนว่าปัจจัยเหล่านี้ส่งผลกระทบต่อการใช้ชีวิต ที่ทำให้เรารู้สึกเบื่อหน่ายกับการทำงาน ปลีกตัวจากสังคม และอาจส่งผลกระทบเป็นวงกว้างต่อประสิทธิภาพการทำงานได้
ปัญหาส่วนตัว
นอกจากสภาพแวดล้อมการทำงานแล้ว การมีปัญหาส่วนตัว เช่น ปัญหาเพื่อนร่วมงาน ครอบครัว และปัญหาสุขภาพ ก็สามารถบั่นทอนทั้งพลังกาย และพลังใจในการทำงานของเราได้ เพราะจะทำให้เรารู้สึกเครียดตลอดเวลา มีแต่ความรู้สึกว่าเบื่องาน เบื่อเพื่อนร่วมงาน ทำให้ไม่มีสมาธิทำงาน มีแต่ความคิดฟุ้งซ่านตลอดการทำงาน ไร้แรงบันดาลใจในการทำงาน จนไม่สามารถสร้างสรรค์ไอเดียใหม่ๆ ในการทำงานได้
หากมีภาวะเบื่องาน แก้ไขปัญหานี้อย่างไรดี?
เมื่อรู้ถึงสาเหตุของอาการเบื่องาน แต่ก็ไม่กล้าลาออก หรือไม่อยากลาออก ก็สามารถปรับตัวแก้ไขเพื่อให้ทำงานได้อย่างมีความสุขด้วยวิธีต่างๆ ดังนี้
ปรับเปลี่ยนกิจวัตรประจำวัน
หากรู้สึกว่าตัวเองกำลังเริ่มเบื่องานประจำที่ทำอยู่ เพราะทำงานเป็นระเบียบแบบแผนมากเกินไป อาจลองปรับเปลี่ยนสไตล์การทำงาน โดยการเพิ่มความยืดหยุ่นในการทำงาน ไม่กดดันตัวเอง ก็จะช่วยลดความเครียดจากการทำงาน ให้การทำงานผ่อนคลายมากขึ้น และทำให้ตัวเราสนุกกับการทำงานมากขึ้นโดยที่ไม่เบื่องาน แต่ในขณะเดียวกัน หากงานที่ทำอยู่ไม่มีระเบียบแบบแผนจนรู้สึกเบื่องาน ก็อาจลองวางแผน และจัดตารางทำงานใหม่ เพื่อจัดลำดับความสำคัญในการทำงาน ก็จะช่วยให้การทำงานมีคุณภาพมากขึ้น
ดูแลสุขภาพให้มากขึ้น
เมื่อเข้าสู่วัยทำงาน การมีสุขภาพกาย และสุขภาพใจที่ดี ก็เป็นสิ่งที่ต้องใส่ใจ และให้ความสำคัญ หากดูแลตัวเองไม่ดีพอ พักผ่อนน้อย ก็จะทำให้สมองไม่ได้ฟื้นฟูอย่างเต็มที่ จนทำให้ไอเดียดีๆ และความคิดสร้างสรรค์ค่อยๆ หายไป หากสะสมไปนานๆ ก็จะกลายเป็นภาวะเหนื่อยล้าทางอารมณ์ และความคิด จนนำไปสู่อาการเบื่องานได้ ทางที่ดี ควรให้ตัวเองได้ออกกำลังกาย กินอาหารที่มีประโยชน์ และผักผ่อนให้เพียงพอ ซึ่งหากเราดูแลตัวเองดี ก็จะทำให้ชีวิตด้านอื่นๆ ดีตามไปด้วย
ปรับพื้นที่ทำงานของตัวเอง
หากพบว่า ตัวเองอยู่ในสภาพแวดล้อมการทำงานแบบเดิมๆ ไม่มีอะไรแปลกใหม่ จนมีความรู้สึกทั้งเบื่อบรรยากาศ เบื่องาน จนไม่มีความรู้สึกกระตือรือร้นในการทำงาน ก็อาจจะลองเปลี่ยนโต๊ะทำงานให้ดูมีอะไรมากขึ้น ด้วยการหาต้นไม้เล็กๆ มาวางประดับโต๊ะ เพื่อสร้างพื้นที่สีเขียวสำหรับพักสายตา หรือหากเบื่อบรรยากาศที่ทำงานเดิมๆ เบื่อเพื่อนร่วมงาน อาจลองไปนั่งทำงานในสถานที่ต่างๆ ตามร้านกาแฟบรรยากาศดีๆ หรือ Co-working Space เพื่อให้เกิดความคิดสร้างสรรค์ และแรงบันดาลใจใหม่ๆ ในการทำงาน
ค้นหาความรู้เพิ่ม
สำหรับมนุษย์เงินเดือน หรือคนวัยทำงานประจำออฟฟิศต่างๆ ถึงแม้จะมีทักษะในการทำงานที่ตัวเองถนัด แต่เชื่อว่าบางครั้งก็มักจะเจอกับปัญหาการทำงานที่ไม่เข้าใจ หรือไม่ถนัด จนทำให้งานสะดุด และเกิดเป็นความรู้สึกเบื่องานประจำที่ทำอยู่ในที่สุด ดังนั้น ลองปรับมุมมองใหม่ โดยศึกษาหาความรู้เพิ่มเติมจากคอร์สเรียนออนไลน์ต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับงานของตัวเอง ซึ่งจะช่วยพัฒนาทักษะการทำงานให้ดียิ่งขึ้น หรือลองลงคอร์สหาความรู้ที่ไม่เกี่ยวกับงานของตัวเอง เพื่อให้ได้ทักษะใหม่ๆ มาปรับใช้ในการทำงาน
ตั้งเป้าหมายในการทำงานให้ท้าทายขึ้น
การทำงานที่ไม่มีการตั้งเป้าหมายอะไรเลย พอเวลาผ่านไปก็จะเป็นการทำงานที่ไร้จุดหมาย รู้สึกว่าตัวเองขาดความกระตือรือร้นในการทำงาน จนกลายเป็นว่า เรารู้สึกเบื่องานที่ทำงานจนอยากลาออก แต่ถ้าหากลองตั้งเป้าหมายในการทำงาน โดยเริ่มจากเป้าหมายเล็กๆ เช่น จะทำงานให้เสร็จภายใน 2 ชั่วโมง หรือจะทำงาน 2 งานนี้ให้เสร็จภายใน 1 วัน ก็จะช่วยให้การทำงานมีจุดมุ่งหมาย มีไฟในการทำงานมากขึ้น และหากทำสำเร็จ ก็จะเป็นการสร้างพลังใจ และพลังบวกที่ดีให้กับตัวเองได้ รวมถึงการท้าทายตัวเองด้วยการออกจาก Comfort Zone ลองทำงานที่ยากขึ้นกว่าเดิม จะช่วยให้ได้รับประสบการณ์ใหม่ๆ ในการทำงาน และช่วยพัฒนาทักษะการทำงานได้เป็นอย่างดี
มองหางานอดิเรกใหม่ๆ
เมื่อเข้าสู่วัยทำงาน ผู้คนส่วนใหญ่ก็จะโฟกัสกับสิ่งสำคัญ คือ จะทำงานอย่างไรให้ประสิทธิภาพ จนลืมนึกถึงสุขภาพกาย และสุขภาพใจ ทำให้เกิดความเครียดสะสมตามมา ส่งผลกระทบต่องานที่ทำ และทำให้เบื่องาน เบื่อสิ่งรอบตัวได้ ทางแก้ที่ดีที่สุด คือการแบ่งเบาภาระงาน และมองหางานอดิเรกที่เคยทำ หรือกิจกรรมที่น่าสนใจ เช่น หาเวลาว่างไปออกกำลังกาย เดินดูนิทรรศการ ดูหนัง หรือท่องเที่ยวตามสถานที่ธรรมชาติ ก็จะช่วยให้ผ่อนคลายความเครียด และความเหนื่อยล้าจากการทำงาน เพื่อเตรียมพร้อมกลับไปลุยงานต่อได้สบายๆ
ทำกิจกรรมคลายเครียดระหว่างวัน
ในระหว่างวันที่ทำงาน ที่รู้สึกเหนื่อย หรือเบื่อจากการทำงาน ก็ลองหากิจกรรมคลายเครียดสั้นๆ ที่สามารถทำระหว่างวันได้ เช่น เปิดเพลงฟัง หาของอร่อยๆ ทาน ลองไปเดินเล่นประมาณ 5-10 นาที คุยเล่นเรื่องอื่นที่ไม่ใช่เรื่องงาน หรือการวางแผนกิจกรรมทำในช่วงวันหยุด เพียงแค่นี้ ก็จะช่วยให้ผ่อนคลายจากภาวะเบื่องาน เบื่อออฟฟิศ ให้ชีวิตดูมีสีสันระหว่างวันมากขึ้น
หาเวลาพักผ่อนให้ตัวเอง
อีกหนึ่งวิธีที่ช่วยให้หลีกหนีความน่าเบื่อของงานออฟฟิศ เบื่อเพื่อนร่วมงาน เบื่อบรรยากาศการทำงาน คือหาเวลาไปพักผ่อน ด้วยการลาพักร้อนไปท่องเที่ยว ไปเปิดหูเปิดตา พบเจอกับผู้คน สถานที่ใหม่ๆ บรรยากาศใหม่ๆ ที่ดูน่าตื่นเต้น ก็จะช่วยสร้างแรงบันดาลใจใหม่ๆ ในการทำงาน ช่วยเติมไฟในการทำงานให้กลับมาลุยงานต่อได้อย่างเต็มที่
ขอความช่วยเหลือจากผู้เชี่ยวชาญ
ท้ายที่สุดแล้ว หากไม่รู้จะรับมือกับภาวะเบื่องาน เบื่อเพื่อนร่วมงานอย่างไรดี การขอความช่วยเหลือจากผู้เชี่ยวชาญก็ถือเป็นทางออกที่ดี เพราะช่วยให้เห็นถึงปัญหา หรือสิ่งที่อยู่ภายในใจของเรามากขึ้นได้ และช่วยจัดการระบบความคิด และเป็นที่ปรึกษา ให้คำแนะนำการแก้ไขปัญหาไปพร้อมๆ กัน รวมถึงการขอความช่วยเหลือจากหัวหน้างานที่เปิดใจรับฟังปัญหา พร้อมกับการแก้ปัญหา ปรับมุมมองในการทำงาน เพื่อสร้างบรรยากาศในการทำงานให้ดูผ่อนคลายมากขึ้น
สรุป
ภาวะเบื่องาน หรือ (Boreout Syndrome) เป็นอาการที่แสดงถึงความเบื่อหน่ายในการทำงาน รู้สึกว่าตัวเองไม่มีส่วนร่วม ไม่มีปฏิสัมพันธ์กับคนรอบข้าง จนรู้สึกว่างานที่ทำอยู่ไม่ได้เติมเต็มความต้องการเท่าที่ควร ซึ่งภาวะเบื่องานมีสาเหตุได้จากทั้งจากตัวเอง หรือเป็นเรื่องของการทำงาน แต่ถ้าเบื่องานแต่ไม่อยากลาออก ก็สามารถหาทางแก้ไขได้ โดยการดูแลตัวเอง หรือจะเริ่มต้นง่ายๆ อย่างการคลายเครียดระหว่างวัน การจัดโต๊ะทำงานใหม่ ซึ่งสภาพแวดล้อมออฟฟิศที่ดีจะช่วยซัปพอร์ตการทำกิจกรรมต่างๆ ในการทำงาน และการคลายเครียดระหว่างวันได้ อย่างที่ CW Tower มีออฟฟิศให้เช่า มีการแบ่งโซนทำงานกับโซนพักผ่อนออกจากกันอย่างชัดเจน บรรยากาศในออฟฟิศก็มีส่วนช่วยทำให้การทำงานไม่น่าเบื่ออีกต่อไป
