คุณมองว่าความสามารถของมนุษย์ขึ้นอยู่กับอะไร? คนเราสามารถที่จะพัฒนาพรสวรรค์และสร้างพรแสวงของตัวเองได้หรือไม่? ในยุคปัจจุบันที่วิวัฒนาการด้านเทคโนโลยีต่างๆ มีความก้าวหน้าอย่างรวดเร็ว ต่อเนื่อง และเปลี่ยนแปลงไปทุกวัน ส่งผลในคนเราต้องมีการเรียนรู้และพัฒนาทักษะของตนเองให้ทันยุคทันสมัยอยู่เสมอ บุคคลที่มี Growth Mindset นั้น ย่อมได้เปรียบ เพราะพวกเขาเหล่านี้มีแนวความคิดแบบเติบโต มีความพยายามที่จะพัฒนาขีดความสามารถของตนเองอยู่เสมอ ทำให้เป็นที่ต้องการขององค์กรต่างๆ รวมถึง สามารถทำให้องค์กรหรือบริษัทประสบความสำเร็จได้อีกด้วย
ดังนั้น ในบทความนี้จะพาไปทำความรู้จักว่า Growth Mindset คืออะไร และมีลักษณะอย่างไร รวมถึง ตัวอย่างของ Growth Mindset และ Fixed Mindset
สาเหตุที่ Growth Mindset มีความสำคัญต่อโลกยุคปัจจุบัน
ลักษณะของการมี Growth Mindset คือ บุคคลที่มีแนวความคิดแบบเติบโต กล่าวคือ พวกเขามีความมั่นใจในความสามารถและศักยภาพของตนเอง ถึงแม้ว่าบางอย่างพวกเขาไม่สามารถทำได้ แต่พวกเขาจะไม่ย่อท้อต่ออุปสรรค ตรงกันข้ามคนที่มี Growth Mindset มักชอบความท้าทาย เรียนรู้จากความผิดพลาด นำคำติชมมาแก้ไขปรับปรุง นำเอาบทเรียนและแรงบันดาลใจจากคนที่ประสบความสำเร็จมาเป็นแรงผลักดัน พร้อมทั้งยังเชื่อว่าความพยายามและความตั้งใจจะพัฒนาศักยภาพของตนให้สู้เป้าหมายได้ ส่งผลให้บุคคลที่มี Growth Mindset เป็นที่ต้องการขององค์กรและบริษัทเนื่องจากมีลักษณะ ดังนี้
- มีความกระตือรือร้นที่จะเปิดรับและเรียนรู้สิ่งใหม่ๆ
- มั่นใจในศักยภาพของตนเอง
- ไม่ย่อท้อต่ออุปสรรค
- มีความพร้อมที่จะเผชิญหน้ากับความท้าทาย
- พัฒนาความรู้ความสามารถของตนเองอยู่เสมอ
- ช่วยให้ทราบแนวโน้มหรือทิศทางการพัฒนาของบริษัท
ปัจจัยที่มีผลต่อการพัฒนา Growth Mindset
ทุกคนล้วนมีความสามารถหรือพรสวรรค์เป็นของตัวเอง แต่หากปราศจาก Growth Mindset แล้ว การพัฒนาก็ดูจะเป็นเรื่องยาก คนที่มีลักษณะของ Growth Mindset จะไม่ได้มองว่าความรู้ความสามารถที่มีมาแต่กำเนิดหยุดอยู่กับที่ แต่เขามองว่าตนเองจะปรับปรุงต่อยอดพรสวรรค์นี้อย่างไร ซึ่งไม่ใช่ว่าทุกคนจะเกิดมาพร้อมกับ Growth Mindset โดยปัจจัยที่ส่งผลต่อการพัฒนา Growth Mindset ของมนุษย์ มีดังนี้
การตั้งเป้าหมาย
การตั้งเป้าหมายส่งผลให้เราไปสู่ความสำเร็จได้ ดังนั้น ปัจจัยตัวนี้สามารถส่งผลต่อ Growth Mindset ได้ ก็เพราะว่ามันจะช่วยให้เรามองเห็นจุดมุ่งหมายหรือเป้าหมายที่กำลังเดินทางไปสู่ได้ชัดเจนมากยิ่งขึ้น เมื่อมีเป้าหมายแล้ว คำถามต่อไป คือ จะทำอย่างไรให้เราไปถึงจุดนั้นได้ ทำให้รู้ว่ามีทักษะ หรือความสามารถอะไรที่ต้องจำเป็นต้องพัฒนาหรือเรียนรู้เพิ่มเติมระหว่างทาง
ทั้งนี้ อย่าโฟกัสที่ผลสำเร็จมากจนเกินไป แต่ควรโฟกัสที่ความพยายามของตัวเองมากกว่า ที่สำคัญควรชมเชยและให้รางวัลในความตั้งใจของตัวเองเพิ่มเติมอีกด้วย
สุขภาพแข็งแรงสมบูรณ์พร้อม
อีกปัจจัยที่ส่งเสริมให้ตัวบุคคลมี Growth Mindset ได้ คือ การมีสุขภาพกายและสุขภาพจิตที่ดี ซึ่งช่วยให้ปรับตัวง่าย มองโลกในแง่ดี และร่างกายแข็งแรงพร้อมต่อสู้กับอุปสรรคและงานต่างๆ ได้ เพราะเมื่อสุขภาพกายและใจแข็งแรง ไม่ว่าอะไรมากระทบกับจิตใจ ก็มีความสารถที่จะเพิ่มขีดศักยภาพของตนเองต่อไปได้
มีความพยายามในการเรียนรู้ รู้จักเก็บเกี่ยวประสบการณ์
การมีความพยายามในการเรียนรู้ และรู้จักเก็บเกี่ยวประสบการณ์ เป็นอีกปัจจัยหนึ่งที่มีความสำคัญในการพัฒนา Growth Mindset ได้ เพราะการเรียนรู้จะช่วยเพิ่มความรู้ แถมยังช่วยเพิ่มความมั่นใจในตัวเองได้อีก เนื่องจากโดยธรรมชาติ มนุษย์นั้นล้วนกลัวความไม่รู้ หรือกลัวสิ่งที่ไม่เข้าใจ
ทั้งนี้ หากบางคนไม่รู้ และยังไม่พยายามที่จะทำให้ตัวเองได้เรียนรู้สิ่งใหม่ๆ หรือตีกรอบให้ตนเอง จะทำให้ไม่สามารถพัฒนาได้ ดังนั้น เมื่อมีโอกาสเรียนรู้และเก็บเกี่ยวประสบการณ์ก็ควรที่จะคว้าโอกาสนั้นไว้ บุคคลนั้นจะพัฒนาได้เมื่อไม่หยุดที่จะเรียนรู้
แลกเปลี่ยนความคิดเห็นกับคนอื่นๆ เพื่อพัฒนาให้ดีขึ้น
การแลกเปลี่ยนความคิดเห็นกับคนอื่นๆ เป็นการเรียนรู้ผ่านประสบการณ์และชุดความคิดของผู้อื่น โดยการนำเอาบทเรียน ความรู้ และความเห็นต่างๆ มาเป็นแรงบันดาลใจ หรือนำมาปรับปรุงพัฒนาในสิ่งที่เราขาดและเสริมในสิ่งที่เรามี ดังนั้น การแลกเปลี่ยนความคิดเห็นเป็นอีกปัจจัยที่มีผลต่อการพัฒนา Growth Mindset เป็นอย่างมากเลยทีเดียว
นอกจากนี้ การเป็นผู้ฟังที่ดีมีก็ยังมีส่วนช่วยพัฒนา Growth Mindset ได้เช่นกัน เพราะจะทำให้เรารับฟังความคิดเห็นของผู้อื่นอย่างเปิดใจ ส่งผลให้เราไม่ปิดกั้นการเรียนรู้จากผู้อื่น และยอมรับความเห็นที่แตกต่างได้
นำข้อผิดพลาดไปปรับปรุงและพัฒนาใหม่
การยอมรับในความผิดพลาดและน้อมรับคำติชมไปปรับปรุงและพัฒนาใหม่เป็นอีกปัจจัยที่ช่วยพัฒนา Growth Mindset ได้ เนื่องจากบุคคลที่ไม่ท้อถอยต่อข้อผิดพลาดที่เกิดขึ้น แต่อ้าแขนพร้อมรับความท้าทายต่ออุปสรรค คือ บุคคลที่ไม่ยอมหยุดพัฒนา โดยสิ่งนี้จะช่วยให้เขาแข็งแกร่งขึ้นและยังมีความสามารถที่มากขึ้นอีกด้วย
มีความมั่นใจในตัวเอง
การมีความมั่นใจในตัวเองนั้นเป็นข้อสำคัญในการพัฒนา Growth Mindset เนื่องจากความมั่นใจจะทำให้เรามีความเชื่อมั่นในตนเอง ว่าเรานั้นมีความสามารถมากพอที่จะพัฒนาศักยภาพจนไปสู่เป้าหมายที่ตั้งไว้ได้ รวมถึง มั่นใจว่าอุปสรรคต่างๆ ที่พบเจอนั้น เรามีความแข็งแกร่งพอที่จะเผชิญกับมันอย่างไม่ย่อท้อ ซึ่งคุณลักษณะดังนี้จะนำไปสู่การพัฒนาตนเองอย่างต่อเนื่อง
ปรับ Fixed Mindset ให้กลายเป็นคนใหม่ที่มีคุณค่า
ถึงแม้ว่าการมี Growth Mindset จะเป็นสิ่งที่จำเป็นต่อตัวบุคคลและองค์กร แต่ก็ไม่ใช่ว่าทุกคนจะมี Growth Mindset มาตั้งแต่แรก ในความเป็นจริง ผู้คนจำนวนไม่น้อยมีรูปแบบทัศนคติที่เรียกว่า Fixed Mindset อยู่ด้วย ซึ่งลักษณะบุคคลที่มี Fixed Mindset คือ กลุ่มที่เชื่อว่าความสามารถเป็นสิ่งที่ไม่สามารถพัฒนาได้ เกิดมาอย่างไรก็อย่างนั้น มีความคิดที่ตายตัว และกลัวความล้มเหลว หากเปรียบเทียบกัน กลุ่มคนที่มี Growth Mindset จะเชื่อมั่นในการพัฒนาศักยภาพ มีความคิดเปิดกว้าง และกล้าที่จะเสี่ยง
ดังนั้น คนที่มี Fixed Mindset อาจไม่ตอบโจทย์องค์กรอีกต่อไป เพราะว่าทำให้บริษัทเติบโตช้า พัฒนาแบบไม่ต่อเนื่อง หรือไม่ก้าวกระโดด แต่อย่างไรก็ตาม ทุกคนสามารถปรับ Fixed Mindset ของตัวเองให้กลายเป็นคนที่มีลักษณะ Growth Mindset ได้
ข้อดีของบุคคลที่มี Growth Mindset
คนที่มี Growth Mindset คือ คนที่มีความได้เปรียบสูงหากจะเปรียบกับคนที่มี Fixed Mindset โดยเฉพาะในแวดวงการทำงาน หากใครมี Growth Mindset รับรองว่าจะเป็นคนที่เนื้อหอม ใครๆ หรือองค์กรไหนๆ ก็อยากได้ตัวมาร่วมงาน โดยข้อดีของคนที่มี Growth Mindset มีดังนี้
เป็นที่ต้องการของทุกองค์กร
ปฏิเสธไม่ได้ว่าไม่ว่าองค์กรไหนก็ต้องการที่จะก้าวหน้า และนำพาธุรกิจของตัวเองไปสู่จุดสูงสุดให้ได้ ดังนั้น ในหลายๆ บริษัทมักจะมองหาบุคคลที่มี Growth Mindset มาร่วมงาน เพราะพวกเขาช่วยส่งเสริมให้องค์กรเติบโตอย่างรวดเร็ว มีความคิดสร้างสรรค์ กล้าคิด กล้าแสดงออกและกล้านำเสนอความคิดตนเอง รวมถึง เป็นผู้ฟังที่ดี และมีความคิดเป็นระบบ ทำให้เกิดการทำงานเป็นทีมอย่างมีประสิทธิภาพอีกด้วย
สามารถทำงานร่วมกับผู้อื่นได้อย่างมีประสิทธิภาพ
คนที่มี Growth Mindset มักมองหาโอกาสที่จะพัฒนาตนเองอยู่เสมอ ทำให้พวกเขาชอบที่จะรับฟังคำติชมและคำวิจารณ์ เพื่อนำมาแก้ไขปัญหาที่บกพร่องของตนเอง ยิ่งหากผู้นำมี Growth Mindset เมื่อพบเจอปัญหาต่างๆ ก็จะสามารถมองเห็นโอกาสดีๆ ให้กับทีมเสมอ
นอกจากนี้ คนที่มี Growth Mindset ยังมักมีทัศนคติในแง่บวกเกี่ยวกับเนื้องาน และมีความเชื่อมั่นในศักยภาพของเพื่อนร่วมงานอีกด้วย ซึ่งช่วยส่งเสริมในเรื่องของการแลกเปลี่ยนความคิดเห็นระหว่างกัน และการทำงานเป็นทีม ซึ่งสิ่งเหล่านี้ทำให้บุคคลที่มี Growth Mindset สามารถทำงานร่วมกับผู้อื่นได้อย่างมีประสิทธิภาพ
หมั่นพัฒนาตัวเองอยู่สม่ำเสมอ
อีกลักษณะเด่นของการมี Growth Mindset คือ การเป็นคนที่ชอบพัฒนาตนเองอยู่เสมอ โดยเฉพาะในโลกปัจจุบันที่เทคโนโลยีต่างๆ มีความก้าวหน้าอยู่เสมอ หากไม่หมั่นที่จะศึกษาเรียนรู้ก็จะทำให้เราตามไม่ทันผู้อื่นได้
บุคคลที่มี Growth Mindset จะให้ความสำคัญกับความมีวินัยในตนเอง (Self-discipline) ทำให้พวกเขาเห็นคุณค่าของความพยายามและการฝึกฝนเพื่อไปสู่เป้าหมายที่หวังไว้ได้ และการหมั่นพัฒนาตัวเองอยู่สม่ำเสมอจะทำให้สามารถค้นพบโอกาสใหม่ๆ ให้กับตนเองในด้านหน้าที่การงาน ซึ่งจะสนับสนุนให้เกิดการเติบโตและความก้าวหน้าในสายงานได้ในอนาคต
รับมือและจัดการกับปัญหาเก่ง
การรับมือและจัดการกับปัญหาที่ดีจะเกิดขึ้นไม่ได้ หากไม่เคยมีประสบการณ์หรือชั่วโมงบินน้อย หากจะเป็นคนที่จัดการปัญหาเก่งๆ ก็ต้องเกิดจากการเผชิญหน้ากับปัญหาต่างๆ โดยไม่ยอมแพ้ง่ายๆ ก่อน ซึ่งบุคคลที่มีแนวความคิดแบบเติบโต หรือ Growth Mindset จะพยายามหาทางแก้ไขปัญหาที่เกิดขึ้น และมีความพร้อมที่จะต่อสู้กับความท้าทาย ทำให้สามารถรับมือและจัดการกับปัญหาได้เป็นอย่างดี
ปรับตัวเข้ากับสภาพแวดล้อมการทำงานได้ดี
การมีทัศนคติที่ดีต่อการทำงานย่อมทำให้เกิดการปรับตัวให้เข้ากับสภาพแวดล้อมที่เป็นอยู่ ซึ่งสภาพแวดล้อมการทำงานส่วนใหญ่ล้วนมีความกดดัน มีความท้าทาย มีปัญหาที่รอการแก้ไข และมีปัญหาที่อาจจะเกิดขึ้นในอนาคต
หากไม่สามารถปรับตัวได้ จะทำให้การทำงานเป็นไปได้ยากที่จะประสบความสำเร็จ คนที่มี Growth Mindset จึงได้เปรียบอย่างมาก เพราะพวกเขาชอบความท้าทาย ชอบพัฒนาตนเอง และชอบแก้ไขปัญหา จึงทำให้สามารถปรับตัวกับการทำงานได้อย่างรวดเร็ว
Growth Mindset เป็นตัวอย่างที่ดีสำหรับการนำมาพัฒนาศักยภาพของตัวเองให้กลายเป็นคนที่สามารถทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ กลายเป็นที่ต้องการขององค์กรต่างๆ เพราะเชื่อมั่นว่าคนเหล่านี้จะช่วยให้เป้าหมายองค์กรประสบความสำเร็จ ทั้งนี้ เพราะการเรียนรู้และการพัฒนาไม่มีขีดจำกัด ดังนั้น คนที่มี Growth Mindset ที่ดีจึงเป็นบุคคลที่มีความพยายามในการเรียนรู้และสามารถปรับตัวให้เข้ากับสภาพแวดล้อมต่างๆ ได้เป็นอย่างดีตามยุคสมัยในปัจจุบัน